Stand der techniek & Innovatie

Bij innovaties draait het om het denken buiten de gevestigde kaders. Bij het ontwikkelen hiervan moet vaak verder worden gekeken dan wat er op dit moment mogelijk is met de huidige stand der techniek. Dat vraagt om lef, durven verder te gaan dan de huidige mogelijkheden. Een groot verschil met veiligheid. Daarin kan de stand van de techniek achterhaald zijn, maar veiligheidstechnisch staan als een huis. De vraag is dan of die techniek wel achterhaald is?

Out of the box?

Ook al vragen innovaties om ‘out of the box’ te denken, er moet ook bij innovaties rekening worden gehouden met
de box van veiligheid. De wet- en regelgeving zal altijd een kader vormen waarbinnen innovatie plaats moet vinden. Dit betekent echter niet dat er niets mogelijk is. Gelukkig is het kader, als voorbeeld de Machinerichtlijn een ontzettend breed kader, wat ook voor innovatie een breed speelveld mogelijk maakt.

Een voorbeeld van een oerdegelijke technische maatre-
gel binnen veiligheid is het gebruik van een ‘eenvoudig’ veiligheidsrelais in een besturing. Bijvoorbeeld de bewaking van een afscherming met een relais. Het is duidelijk zichtbaar, oerdegelijk en gemakkelijk te begrijpen. Echter is deze techniek ongeveer 20 jaar geleden ingehaald door de komst van de programmeerbare veilige besturingen,
de veiligheidsPLC’s. Dat betekent echter niet dat iedereen massaal over is gestapt op die nieuwe techniek. Op dit mo- ment worden nog steeds veel veiligheidsfuncties uitgevoerd in veiligheidsrelais. Betrouwbaar, zichtbaar en degelijk zijn vaak de argumenten. Daarnaast is er ook een omslagpunt waarbij het niet meer loont om met veiligheidsrelais te werken. Naast de overige argumenten vormt dan ook een economische overweging een motief. Daarmee maakt het veiligheidsrelais nog steeds deel uit van de stand van de techniek. En is dan ook niet achterhaald.

Normaal

De techniek schrijdt voort. In veiligheid minder hard dan binnen de conventionele wereld, alles moet eerst worden bewezen. Daarna kan het ‘genormaliseerd’ worden, als het draagvlak daarvoor groot genoeg is. Wordt het dan een standaard? Dat heeft tijd nodig. Een interessant voorbeeld van innovatie is het samenwerken met robots (cobots). Momenteel komen deze systemen steeds meer in trek, maar wie 20 jaar geleden zou geroepen hebben dat we hand in hand met een industriële robot zouden werken zou hoongelach ten deel gevallen zijn. De krachten die op het menselijk lichaam nog niet lijden tot schade zijn pas in 2016 in de ISO/TS 15066 ‘ Robots and robotic devices – Collaborative robots’ gepubliceerd.

De hyperloop is nog volop in ontwikkeling. De gewone elektrische trein is voorlopig nog onze standaard en stand der techniek, net zoals het veiligheidsrelais. De manier van transport via een vacuüm is nieuw en biedt ons als reiziger een enorme kans om binnen no-time lange afstanden af te leggen. Er wordt volop geïnvesteerd en getest om te onderzoeken hoe deze manier van transport economisch haalbaar gaat zijn, maar zeker ook veilig genoeg is. Gaat deze manier van reizen onze nieuwe ‘stand der techniek worden?’ Alleen de tijd zal het leren.

Deze column is verschenen in NEN Industrie & Veiligheid, nummer 2, 2019

Bron: NENIndustrie&Veiligheid 2017 – 2019; NEN.nl

© 2024 - Alle rechten voorbehouden - d-sc.nl

Website laten maken? SiteToGo.nl