Machineveiligheid, Added Value in uw business?
Machineveiligheid, veilige machines of in een bredere context; veilige arbeidsmiddelen. Wetgeving aan de ene kant die soms dwingend moet zijn, maar de menselijke drijfveer die uiteindelijk tot veiligheid moet leiden is vele malen belangrijker. Draagt machineveiligheid bij aan verbeteren van het bedrijfsresultaat?
We maken het veilig omdat we de verplichting hebben vanuit menselijk aspect. Het grootste kapitaal blijven altijd de mensen (uw medewerkers) die met de machines werken. Een machine is vervangbaar, een mensenleven niet. Vanuit dat oogpunt loont het al om in machineveiligheid te investeren.
Machineveiligheid, was het vroeger beter?
The prevention of accidents must not be perceived as a statutory directive, but rather as a precept of human obligation and commercial good sense.
Dit klinkt natuurlijk abstract en is het ultieme doel van elke ondernemer. Dat veiligheid voor een deel door wetgeving wordt gedreven is uiteraard belangrijk, maar de intrinsieke motivatie om machines veiliger te maken is vele malen belangrijker.
Gelukkig blijkt ook dat in veel gevallen er vanuit de werkgever een intrinsieke motivatie is om te voldoen aan de regelgeving. Uit de ‘Arbo in Bedrijf-2019’ blijkt dat de meeste werkgevers dit doen vanuit intrinsieke motivatie, een klein deel doet dit uit angst voor boetes. Bij overtredingen is het meestal uit onwetendheid.

Machineveiligheid vanuit perspectief werkgever en intrinsieke motivatie: Bron: AiB 2019
Wetgeving machineveiligheid
De grondslag voor veiligheid van machines is door de wet vastgelegd in;
- Nieuwe machines; de Machinerichtlijn
- Gebruiken van machines (oude machines); de Arbeidsmiddelenrichtlijn
In Nederland zijn deze richtlijnen opgenomen in de nationale wetgeving. Een richtlijn kan namelijk niet direct als wetgeving werken. Het warenwetbesluit machines bevat de Machinerichtlijn. In de Arbeidsomstandighedenwet, is de Arbeidsmiddelenrichtlijn opgenomen.
Added value door veilige(re) machines?
Zo wordt direct een belangrijk aspect duidelijk van Added Value van een veilige machine.
Besparen
Dat een ongeval geld kost (naast het leed) weten we allemaal. Zowel de directe kosten (productiederving, boete) als indirecte kosten (nieuwe krachten werven, juridische conflicten) kunnen behoorlijk oplopen.

Machineveiligheid is een added value
Maar misschien is het imago van een machinefabrikant of werkgever nog wel veel belangrijker en kan het schaden daarvan een veel groter effect hebben. Het investeren in veiligheid snijd daarmee op menselijk, juridisch en bedrijfstechnisch vlak.
Het bespaart aan de ene kant kosten, levert aan de andere kant winst op. Dit is helaas niet keihard te maken. Een ongeval voorkomen kunnen we niet voorspellen. Als het dan wel zou gebeuren wat zou er dan op voorhand geïnvesteerd moeten zijn? Ook dat kan niet in cijfers worden uitgedrukt.
Door veiligheid mee te nemen vanaf het ontwerp of door integraal aan te pakken kunnen kosten bespaard worden en productie vergroot. Daarnaast verhoogt het veilig ontwerpen ook de duurzaamheid. Een belangrijk aspect in de huidige tijd.

De waarde van veilige machines is breder dan voldoen aan de wet
Voorbeeld stapelaar
Een mooi voorbeeld is een operator die tijdens zijn werkzaamheden continu kratten recht moet zetten in een stapelaar (machine die de kratten stapelt). Deze man heeft hier bijna een full time baan aan. De stapelaar stapelde kratten die niet goed binnen de machine kwamen verkeerd, waardoor de machine vastliep. Tijdens onderzoek (de risicoanalyse en aanvullend onderzoek naar de technische invulling) bleek dat middels een geleiding de kratten altijd goed ingevoerd werden. Een hele simpele ingreep door een mechanische constructie leidde tot meer up time van de machine en de operator kon zich met andere zaken bezig houden. Zo bied een risicoanalyse niet alleen inzicht in de veiligheid van de machine, maar legt een risicoanalyse ook problemen bloot die kunnen leiden tot besparing.
Bron:
- The mission podcasts, Multitasking is killing your brain, 26-01-2016
- Blog SBO: Rendement van veiligheid, wat kost een ongeval, 02-02-2016
- Whitepaper D&F: Rendement van veiligheid, 02-05-2016
- Inspectie SZW; Monitor Arbeidsongevallen; 30-07-2021