IS DE LOTO-PROCEDURE TE AUTOMATISEREN?

Afwijken van de norm vraagt soms om wat lef. “Maar het is wel toegestaan”, zegt machineveiligheidsexpert Martijn Drost. “Tenmin- ste, als je daarbij kiest voor een veilig en betrouwbaar alternatief.” Hij noemt geautomatiseerde Loto als een veiliger alternatief dan de huidige situatie, vooral vanwege de eenvoud.

Is het mogelijk de LOTO-procedure te automatiseren? Dat is de vraag die centraal staat bij de presentatie van machineveiligheidsexpert Martijn Drost van DSC. “Volgens de wet mag het wel”, legt hij uit. “De wet schrijft namelijk voor dat je aan de richtlijn moet voldoen. In die richtlijn staat dat je moet werken met een veilig en betrouwbaar systeem. Je hebt daarbij de ruimte om af te wijken van de norm.” Drost legt bovendien uit dat de norm altijd achter loopt op de stand van de techniek. Zo was het vroeger verplicht om de veiligheidssystemen hardwarematig te bedraden. In die tijd waren softwarematige oplossingen onbetrouwbaar. “Maar de techniek schrijdt voort en normen worden slechts eens in de vijf jaar aangepast”, zegt Drost. “In de praktijk betekent dit dat een veilig alternatief eerst toegepast wordt in de praktijk. Pas daarna wordt hij opgenomen in de norm.”

Omslachtig

Drost geeft in zijn presentatie weer hoe omslachtig de huidige Loto-procedure is. Hierbij moet iemand in de elektrische ruimte de machine of installatie scheiden van de hoofdstroom. Vervolgens moet dit zowel bij de machine als in de elektrische ruimte vergren- deld worden. Bij de machine moet iemand aantonen dat deze spanningsloos is. Tot slot moet dit in de elektrische ruimte geaard worden. “Het probleem van een omslachtige procedure is dat je meer kans hebt op fouten”, zegt Drost. “Onveilige situaties worden veelal veroorzaakt door menselijk han- delen. Daarom is het belangrijk om procedures zo eenvoudig mogelijk te maken.”

Geautomatiseerd

In zijn presentatie legt Drost uit hoe de techniek van de geautomatiseerde Loto werkt. De monteur draait bij de machine een schakelaar om, die vergrendeld wordt. Vervolgens worden alle stappen
in de elektrische ruimte automatisch doorlopen. De machine wordt gescheiden van de hoofdstroom, er wordt spanningsloosheid aange- toond en geaard. Bij de machine verschijnt een groen lampje als deze stappen goed doorlopen zijn. Dit betekent dat de monteur aan het werk kan. “De kracht van het systeem is de eenvoud”, zegt Drost. “Doordat mensen minder procedures hoeven te doorlopen, is de kans op fouten kleiner en is het systeem per saldo veiliger.” Iemand uit de zaal vraagt hoe duur dit systeem is. Drost zegt dat je bij een 100 kW-systeem ongeveer op een bedrag tussen de 8.000 en 10.000 euro uitkomt. “Dat is een hele investering”, zegt een collega van Drost. “Maar wat is duur, als je hiermee één dodelijk ongeluk weet te voorkomen? En misschien is zo’n systeem bij kleine installaties wat prijzig. Maar zeker bij complexe installaties is het dat wel waard.”

Verschenen in digitale magazine Jaarcongres Industriele veiligheid 2019.

Geschreven door Maaike Tindemans. Uitgave van Europoort Kringen in opdracht van Heliview Conference & Training B.V.